Γυμνάσιο Καρδαμύλων

 

     Η ιδέα για την ίδρυση του Γυμνασίου Καρδαμύλων γεννήθηκε το 1916. Πριν από το Γυμνάσιο, δεν λειτουργούσε στα Καρδάμυλα κανένα άλλο σχολείο. Μόνοι εγγράμματοι της εποχής εκείνης ήταν οι ιερείς. Είναι το αρχαιότερο στο νησί, μετά το Γυμνάσιο της Χίου, και ένα από τα παλαιότερα της Ελλάδας. Στο καινούργιο σχολείο αρχικά γράφτηκαν 46 μαθητές ηλικίας 12-18 ετών. Το κράτος αδυνατούσε να αναλάβει τη δαπάνη ανέγερσης του Γυμνασίου και την αδυναμία αυτή ήρθε να καλύψει η ιδιωτική πρωτοβουλία και, συγκεκριμένα, ο Γεώργιος Μ. Λιβανός. Αυτός ανέλαβε εξολοκλήρου τη δαπάνη ανέγερσης του κτηρίου. Τα εγκαίνια έγιναν με μεγάλη μεγαλοπρέπεια και επιβλητικότητα (13/09/1925). Μαρμάρινη πλάκα εντοιχίστηκε στα εγκαίνια στην είσοδο του σχολείου από τον πρώτο Γυμνασιάρχη Χρ. Σαρικάκη που αναφέρει:

« Υψηλό (μεγαλόπρεπο) κτήριο ίδρυσε εδώ ο Γεώργιος Λιβανός ως ιερό των Μουσών χαρίζοντάς το ολόψυχο στην πατρίδα του τα Καρδάμυλα. Γι αυτό απόκτησε άφθαρτο έπαινο και ευγνωμοσύνη των υπηρετριών του θεού Πιερίδων Μουσών ».

     Στις 30/01/1984, έγιναν τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Γεωργίου Μ. Λιβανού που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Γιάννης Κουτσουράδης στον περίβολο του Γυμνασίου Χίου (1ου Λυκείου Χίου).

     Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, το κτήριο του Γυμνασίου διατέθηκε για την στέγαση των προσφύγων. Λίγο αργότερα, αποδεσμεύτηκε το μισό κτήριο και λειτούργησε εκ νέου ως γυμνάσιο. Παρά τις δύσκολες συνθήκες της τότε εποχής, έγινε ιδιαίτερη σύσταση να γραφτούν σε αυτό τα παιδιά της πόλης της Χίου, αφού το Γυμνάσιο δεν είχε λειτουργήσει. Στο Γυμνάσιο Καρδαμύλων φοιτούσαν τότε και μαθητές από τις Οινούσσες, προσφυγόπουλα από τη Μικρά Ασία (Κρήνη, Ρεΐζ-ντερε, Καράπουρνα, Οδεμήσιο, Σμύρνη, Σινώπη), από χωριά όπως οι Αμάδες, Βίκι, Καμπιά, Φυτά, Λαγκάδα, Συκιάδα, Λεπτόποδα και Βροντάδο.

     Το 1961, τα Γυμνάσια Καρδαμύλων και Βροντάδου μετατράπηκαν σε γυμνάσια Ναυτικής κατεύθυνσης. Σημαντική χρονιά για το Γυμνάσιο ήταν το 1966, όταν ο Γεώργιος Σταύρου Λιβανός, εγγονός του ιδρυτή του Γυμνασίου Καρδαμύλων, επισκέφτηκε τα Καρδάμυλα και υποσχέθηκε να προσφέρει 40.000 λίρες Αγγλίας στερλίνες για την ανοικοδόμηση άλλου κτηρίου για τη δημιουργία του Ναυτικού Λυκείου Καρδαμύλων. Τα εγκαίνια του σχολείου έγιναν στις 14-9-1967. Το κτήριο επεκτάθηκε σε ξεχωριστό διώροφο συγκρότημα για το Γενικό Λύκειο στο Ισόγειο και για το ΕΠΑΛ στον πρώτο όροφο.